Het achtvoudige pad

• Geplaatst op 1 Maart 2023
• Door Merel - Superyoga

Volgens de traditionele yogaleer is het uitvoeren van houdingen slechts maar een onderdeel van de weg naar verlichting. Het achtvoudige pad van Patanjali legt je precies uit wat je moet doen om deze staat te bereiken.

Wat is het achtvoudige pad?

Het achtvoudige pad is gebaseerd op de traditionele vorm van Ashtanga Yoga. De acht stappen van dit achtvoudige pad worden beschreven in de Yoga Sutra’s van Patanjali. Patanjali beschrijft de acht stappen die je naar een staat van verlichting brengen. Al deze stappen kunnen niet zonder elkaar. Ze volgen elkaar op en vullen elkaar aan en zorgen er zo voor dat je op het juiste pad blijft. Een yogales volgen en yoga houdingen uitoefenen is hier slechts maar een onderdeel van. Het gaat namelijk veel verder dan dat.

Het achtvoudige pad bevat de volgende acht onderdelen:

1. Yama
2. Niyama
3. Asana
4. Pranayama
5. Pratyahara
6. Dharana
7. Dhyana
8. Samadhi

Deze acht stappen worden ook wel sutra’s genoemd. Het naleven van deze sutra’s is geen doel om te behalen, maar eerder een houvast om de beste versie van jezelf te zijn. Ze geven je richting in je leven.

Yama

Yama’s is het eerste onderdeel van het achtvoudige pad. De Yama’s geven je richtlijnen over sociale interactie en hoe je met je medemens omgaat. Er zijn 5 verschillende Yama’s:

• Ahimsa: deze eerste Yama gaat over geweldloosheid. Hierin wordt omschreven dat je geen geweld mag gebruiken tegen anderen, zowel fysiek als met woorden of gedachten.
• Satya: spreek je de waarheid? Dit is de vraag van de tweede Yama. Welke woorden komen er uit je mond en kun je deze omzetten in daden?
• Asteya: niet stelen van anderen. Dit slaat zowel op fysiek iets stelen van iemand. Maar ook een verhaal van iemand overnemen en doen alsof het jouw verhaal is, is een manier van stelen.
• Brahmacharya: gebruik je jouw energie juist? Verspil je geen energie? Het is belangrijk om jouw energie te richten op dingen die je echt belangrijk vindt.
• Aparigraha: wees niet bezitterig en vrij van hebzucht. Het gaat hier over loslaten van het verlangen om altijd maar meer te willen.

Niyama

De Niyama’s zijn het tweede onderdeel van het achtvoudige pad. Deze Niyama’s zijn meer naar binnen gericht en gaan over de dingen die je moet doen om jezelf te ontwikkelen en zuiveren. Er zijn vijf Niyama’s:

• Shaucha: zuiverheid. Houd je lichaam en geest zuiver door goed voor jezelf te zorgen. Zorg bijvoorbeeld voor natuurlijke en gezonde voeding om je lichaam zuiver te houden. Maar ook via beweging of juiste ademhaling kun je het lichaam reinigen.
• Santosha: tevredenheid. Het gaat hier over tevreden zijn met alles wat zich aandient. Je kunt bepalen hoe je op verschillende situaties reageert. Je laat dit niet afhangen van wat er gebeurt in de buitenwereld.
• Tapas: zelfdiscipline. De letterlijke betekenis van Tapas is vuur of hitte. Bij zelfdiscipline heb je ook enthousiasme nodig. Een vuurtje in jou dat bereid is om je ergens voor in te zetten. Je kunt dit zien als een innerlijke kracht.
• Svadhyaya: zelfstudie. De vierde Niyama gaat over jezelf blijven ontwikkelen op persoonlijk en spiritueel gebied. Je doet theoretische kennis op om deze vervolgens praktisch toe te passen. Zo streef je ernaar om de beste versie van jezelf te worden.
• Ishvara Pranidhana: overgave (aan God). Je geeft je totaal over aan iets wat groter is dan jij. Je kunt het ook zien als acceptatie of loslaten. Je durft te vertrouwen op hetgeen wat zal ontstaan en je probeert de uitkomst niet te controleren.

Asana

Het derde onderdeel van het achtvoudige pad is Asana. Dit is het meest bekende onderdeel van het achtvoudige pad, dit zijn namelijk de yoga houdingen die jij uitvoert in je yoga les. Tijdens een asana is er geen beweging. Echter, om in deze houding te komen, is er wel beweging nodig. De houdingen zijn ervoor bedoeld om naar binnen te keren en je aandacht bij jezelf en jouw lichaam te brengen.

Pranayama

Als vierde onderdeel van de acht stappen komen we bij Pranayama. Pranayama staat voor levensenergie. Het woord Pranayama bestaat uit twee delen: Prana en Ayama. Prana staat voor de vitale levensenergie. Ayama betekent controle of beheersing. Dit vierde onderdeel van het achtvoudige pad leert je om bewust om te gaan met je ademhaling. Door bewust te zijn van je ademhaling, krijg je meer controle over je lichaam en geest.

Pratyahara

Stap vijf van het achtvoudige pad is Pratyahara. Pratyahara is de eerste stap in het meditatieproces, namelijk het terugtrekken van de zintuigen. In plaats van je zintuigen te gebruiken om waar te nemen in de wereld om je heen, ga je deze nu gebruiken om naar binnen te keren en jezelf te ontdekken.

Dharana

Stap zes in het achtvoudige pad is Dharana en staat voor concentratie. Het gaat over je aandacht op één voorwerp focussen. Een focuspunt kan zijn je ademhaling, een mantra of een kaars. Belangrijk is dat de concentratie niet geforceerd wordt. Wanneer je namelijk teveel je best doet om je te concentreren, zul je juist meer gespannen worden. Het doel is juist om, nadat je de zintuigen naar binnen hebt gekeerd, een natuurlijke focus en concentratie te hebben.

Dhyana

Dhyana is de laatste stap van een meditatieproces dat ervoor zorgt dat je volledig in het hier en nu bent. Je gedachten dwalen niet meer constant af en je komt in diepere een staat van bewustzijn. Alle meditatietechnieken die er zijn hebben het doel om je in deze staat te brengen. Deze zevende stap van het achtvoudige pad kun je niet bereiken zonder eerst de andere stappen te doorlopen.

Samadhi

Samadhi is de laatste stap van het achtvoudige pad en staat voor eenwording. Dit wordt ook wel omschreven als de staat van verlichting, iets wat ons complete vervulling brengt. Het gaat hier om een staat van zijn waarin je een hoger bewustzijn hebt. Dit is waar alle vorige 7 stappen samenkomen en samen een geheel vormen.

Zoals al eerder genoemd, is het opvolgen van het achtvoudige pad geen doel om te behalen. Zeker als je nu voor de eerste keer leest over het achtvoudige pad kan dat best overweldigend zijn. Het fijne is dat je deze stappen langzaam en één voor één kunt implementeren in jouw leven. Je kunt ook een aantal stappen of regels uit het achtvoudige pad pikken en je daar op focussen. Hoe meer je bewust stilstaat bij alle stappen, hoe meer je jezelf zult bevinden in een staat van verlichting.

Aanbevolen productseries