Winkelwagen
Je hebt geen artikelen in je winkelwagen
Saldo cadeaubon controleren
Hoe beoefen je Vipassana meditatie? Wat is het eigenlijk? Er is heel veel over te vertellen maar de basis beoefening is eigenlijk vrij eenvoudig. Gerjan Schoemaker van Meditatie Instituut Nederland legt het uit.
Allereerst is het goed om te weten dat Vipassana meditatie uit het boeddhisme komt, en dan specifiek het Theravada Boeddhisme. De beoefening is onder andere gebaseerd op de Satipatthana Sutta, wat als een belangrijke sutta wordt beschouwd. Naast Vipassana zijn er ook andere meditatievormen in het Theravada boeddhisme, waarvan Samattha de bekendste is. Samattha betekent kalmte of helderheid. Vipassana betekent inzicht. Dus waar Samattha meditatie vooral bedoeld is om de geest tot rust en helderheid te krijgen, is Vipassana meditatie meer gericht op het krijgen van inzicht.
Waar krijg je dan inzicht in zul je dan wel denken? Volgens mij krijg je meer inzicht in ‘Hoe de dingen zijn’. Hoe we naar de dingen kijken, nemen we voor waarheid aan, maar tijdens vipassana gaan we dit onderzoeken. Klopt mijn aanname over de realiteit wel? Heel veel van hoe wij naar de dingen kijken is aangeleerd en heb je voor waarheid aangenomen.
Door vipassana meditatie ga je dit aandachtig onderzoeken door het ontwikkelen van aandacht (mindfulness) en concentratie. Als deze zich verder ontwikkelen ga je hetgeen dat wordt waargenomen, van moment tot moment, meer helder zien. In de sutta’s wordt uitgelegd dat en hoe de dingen anders zijn dan hoe je het normaal ziet. Als je de mind zo meer aandachtig en geconcentreerd wordt, ga je dit op een gegeven moment voor jezelf zien. Dat kan ook met ‘droge vipassana’, waarmee wordt bedoeld dat de concentratie nog niet sterk is ontwikkeld. Maar gaat dieper tijdens bijvoorbeeld vipassana retraites waar je lange tijd aaneengesloten mediteert en je tot diepere concentratie komt.
Ik gebruik verschillende methoden, geïnspireerd op verschillende leraren, bij de beoefening van Vipassana meditatie. Een methode die ikzelf veel toepas is de beoefening gebaseerd op methode van Mahasi Sayadaw. Dit was een Theravada monnik uit Birma die van grote invloed is geweest op de verspreiding van Vipassana in het Westen.
Er is natuurlijk heel veel over te vertellen, maar de basis beoefening is eigenlijk vrij eenvoudig. Dit is samengevat de uitleg:
Dat is eigenlijk de hele basis van Vipassana meditatie volgens de Mahasi Sayadaw methode. Het benoemen kan in eerste instantie als vervelend worden ervaren en dat mensen er soms daarom te snel mee ophouden. Terwijl als je er langere tijd mee oefent, dat het meer vanzelf gaat en het ook minder mentaal voelt. Een groot voordeel van het benoemen is dat je je minder in de verhalen verliest. De verhalen die de mind maken, zijn per definitie niet de waarheid. Gedachten bestaan niet, behalve in onze mind. Ze zijn nergens te vinden. Dat is één van de inzichten die je uit de meditatie kunt halen. En op een gegeven moment lukt het om zo nu en dan ook in het dagelijks leven enige tijd de ervaring te benoemen, waardoor je werkelijk meer in het ‘NU’ bent, en in het dagelijks leven ook de dingen meer gaat zien zoals ze werkelijk zijn.
Gerjan is docent van een meditatie opleiding waar Vipassana meditatie en Theravada boeddhisme een fundament voor de opleiding vormen. Daarnaast worden er ook diverse andere meditatievormen en andere oefeningen voor bewustzijn ontwikkeling behandeld en geleerd, vanuit andere oosterse tradities, maar ook vanuit meer moderne zienswijzen en leraren.