Wat is stembevrijding precies?

Je stem kun je op allerlei verschillende manieren gebruiken. Mensen die bijvoorbeeld zanglessen of logopedie hebben gevolgd, hebben waarschijnlijk ervaren wat de stand van je mond, de plaatsing van je klanken en je ademhaling voor invloed hebben op het geluid dat je maakt. Ook beïnvloedt dit alles hoe je het maken van dit geluid ervaart. Zowel tijdens zingen als praten kun je merken dat je geluid anders aanvoelt wanneer je je gespannen voelt dan wanneer je diep in ontspanning bent.

Tijdens een zangles of logopediesessie wordt er veelal aandacht besteed aan ‘correct’ en ‘zuiver’ geluid maken, met bepaalde technieken. Stembevrijding daarentegen gaat niet over een bepaalde techniek of richtlijn. Hierin word je juist uitgenodigd om alles wat ‘hoort’ of ‘moet’ los te laten en volledig je gevoel te volgen. Met jezelf of in een begeleide sessie, groot of klein, geef je letterlijk geluid aan je gevoel door klanken te maken die jij op dat moment naar buiten wilt brengen. Dit hoeft niet zuiver, het mag hard en zacht, het mag alle kanten op gaan en in elk ritme. Het is een krachtige manier om dichter bij je eigen gevoel te komen en ook expressie te geven aan wat er in jou speelt.

Wat zijn de voordelen van stembevrijding?

Over het algemeen gebruiken we onze stem al veel, doordat we veel spreken gedurende de dag. Met familie, vrienden, collega’s en vreemden in bijvoorbeeld de supermarkt. Tegelijkertijd zijn er ook veel momenten dat je dingen inslikt. Dit kan iets kleins zijn, bijvoorbeeld wanneer iemand tegen je aanstoot en je er niets van durft te zeggen, maar ook grotere dingen, zoals grote geheimen die je bijdraagt of een grens die je niet aan durft te geven. Ongemerkt spreken we onszelf dus heel vaak niet uit wanneer we dit eigenlijk wel hadden willen doen. Dit kan ervoor zorgen dat er blokkades ontstaan op je keelchakra, waardoor het nog lastiger wordt om je wel uit te spreken en je ruimte in te nemen.

Een blokkade op je keelchakra kan zich bijvoorbeeld ook uiten in spanning rondom je keelgebied, angst of schuldgevoel, snel een brok in je keel voelen maar ook moeite met het uiten van je creativiteit. Waar woorden nog meer een vaste betekenis hebben, kan stembevrijding deze blokkades makkelijker doorbreken, doordat je voorbij gaat aan de betekenis en je volledig richt op je gevoel. Je vindt je innerlijke stem weer terug, neemt letterlijk ruimte in met je geluid en komt hierdoor weer in een diepere verbinding met jezelf. Ook kunnen er vastzittende emoties vrijkomen, doordat ze via je stem weer de ruimte krijgen om gevoeld te worden en te stromen.

Daarnaast staat je stem in verbinding met je adem, gevoel en je zenuwstelsel. Het geluid dat je maakt, trilt met een bepaalde frequentie in je lichaam. Geluid maken en neuriën activeren bovendien de nervus vagus, de belangrijkste zenuw van het parasympatische zenuwstelsel. Dit deel van het zenuwstelsel zorgt voor rust en herstel in je lichaam.  

Hoe kun je stembevrijding beoefenen?

Stembevrijding heeft geen vaste vorm, gezien het geheel aan jou is wat voor geluid je wilt maken. Toch kan het fijn zijn om wat handvatten te hebben om mee te starten. Zoals eerder genoemd, is neuriën al een heel krachtig begin van stembevrijding. Dit is een geluid dat klein is, dichtbij jezelf, en waarin je ook kunt spelen met toonhoogtes. Ook kun je dit bijna overal doen. Mocht je er een element aan toe willen voegen, kun je je stem samen laten werken met een klankschaal. Door de klank van de schaal te volgen, oefen je met de ervaring van verschillende geluiden en kan het makkelijker worden om je eigen stem te vinden.

Stembevrijding kan ook plaatsvinden in sessies met een coach, waar je wordt begeleid om bepaalde klanken te maken en je comfortzone uit te stappen. Vaak is het spannend om hard geluid te maken of klanken die ‘vals’ of niet ‘logisch’ klinken bij elkaar. Zo’n sessie kan je helpen voorbij dit ongemak te bewegen en aan de andere kant hiervan groot gevoel van bevrijding te ervaren.

Stembevrijding en yoga

Yoga en stembevrijding gaan heel goed samen. Wellicht heb je al eens een yogales gevolgd waarin er gevraagd werd om geluid te maken tijdens het uitademen. Werkte dit ontspannend? Ook dat is al een vorm van stembevrijding. Een les wordt soms afgesloten met een gezamenlijke ‘Om’, het zogezegde oergeluid van het universum. Geluid maken zorgt dus voor innerlijke verbinding, ontspanning en het maken van ruimte in lichaam en geest. Ook yoga gaat over het maken van verbinding met jezelf en ruimte maken, fysiek en mentaal.

Naast ‘Om’ zijn er talloze mantra’s en klanken in Sanskrit, die je in je yogasessie kunt toepassen om specifiek aandacht te besteden aan een chakra of intentie. De klank gekoppeld aan je keelchakra, is “Ham”. Een passende houding om dit mee te combineren is Matsyasana, de Vishouding. Deze yogapose opent ook fysiek je keelgebied.

Aanbevolen productseries