Wellicht heb je al eens gehoord van energiepunten of drukpunten op je lichaam. Binnen de Chinese geneeskunde is dit een bekend fenomeen waar veel mee gewerkt wordt, denk aan acupunctuur.
Een aaneenschakeling van deze punten maakt samen een energiebaan, ofwel een meridiaan. In de Ayurveda, de zusterwetenschap van yoga, wordt er ook gewerkt met zulke energetische punten, welke hier ‘marmapunten’ heten. De energiebanen worden ‘nadi’s’ genoemd. Er zijn veel overeenkomsten tussen deze wetenschappen, maar ook wat verschillen. We nemen je mee in de wereld van marma.

De oorsprong: Ayurveda

We noemden het al even; Ayurveda is een zusterleer van yoga. Beide vinden hun oorsprong in India en omgeving. In het Sanskriet betekent ‘ayus’ leven en ‘veda’ kennis. Deze wetenschap bevat een holistische benadering van het leven, het lichaam en gezondheid. Leidend zijn de drie ‘dosha’s’: kapha (aarde en water), pitta (vuur en water) en vata (lucht en ether). Deze dosha’s zijn gebaseerd op de elementen: aarde, water, lucht, vuur en ether, die overal en bij iedereen in een andere verhouding bestaan. Op fysiek en mentaal niveau kun je hierin balans terugvinden door de juiste voeding, omgeving, yoga, meditatie en andere leefwijzen te kiezen. Ook marmapunten kunnen bijdragen aan het terugvinden van fysieke, mentale en energetische balans.

Wat is marma?

In de Ayurveda zijn marmapunten vitale plekken op het lichaam waar spieren, botten en bloedvaten samenkomen. Dit zijn belangrijke punten voor de doorstroom van prana, de levensenergie. Marma is eeuwenoud en stamt uit de Vedische tradities en krijgskunst. Het bestaan van deze belangrijke punten werd in de krijgskunst vroeger geheim gehouden, omdat met de juiste aanraking op het juiste punt, de tegenstander direct kon worden uitgeschakeld. Een klein punt op het lichaam, waar veel kracht in huist. Behandeling van deze punten bevordert de doorstroom van de energie, waardoor fysieke en emotionele blokkades kunnen worden opgeheven.

Hoe werkt marmatherapie?

In de Chinese geneeskunde worden energiepunten vaak behandeld met naalden, door middel van acupunctuur. Er bestaan ook methoden die zonder naalden werken. Bij marmatherapie worden er ook geen naalden gebruikt; in plaats daarvan werk je met een lichte druk van één of enkele vingers, die je gedurende een aantal minuten laat rusten op het punt. Er zijn 108 primaire marmapunten, maar in essentie wordt ook de gehele huid als een energiepunt gezien. Je zou dus kunnen zeggen dat je met een spijkermat eigenlijk al een soort marmabehandeling uitvoert. Hiermee worden veel verschillende punten op de huid tegelijk gestimuleerd, om zo de prana te laten stromen. Een marmabehandeling wordt vaak uitgevoerd met de middelvinger. Deze vinger is verbonden met actie (rajas in het Sanskriet) en pitta, de dosha die verbonden is met vuur en transformatie. Het is belangrijk dat de behandelaar goed gegrond is en de punten met intentie benadert. Op deze manier kan de prana vrij stromen en worden fysieke en emotionele klachten verlicht. Ieder punt staat in verbinding met een dosha, lichaamsdeel, orgaan, klacht, en/of bepaalde emotionele lading. Door te leren over de energetische lading in ieder punt, kun je op basis van klachten of behoeften, specifieke punten behandelen om deze blokkades opheffen.

Wat zijn de effecten van marmatherapie?

Zoals eerder genoemd kan marmatherapie helpen om fysieke en emotionele blokkades los te maken. In essentie is het gebaseerd op het in balans brengen van de dosha’s. Een teveel aan pitta (vuur) kan leiden tot burn-out (letterlijk opgebrand) of woede-uitbarstingen, waar iemand met teveel vata (lucht) last kan hebben van angst, stress en overdenken. Deze disbalansen manifesteren zich ook in je fysieke lichaam. Zo kan teveel pitta leiden tot roodheid in de huid of puistjes, en een vata-overschot tot droogte of bijvoorbeeld constipatie. Er zijn dus allerlei klachten die met elkaar verbonden zijn en via de marma’s kunnen worden behandeld. Een paar voorbeelden van de positieve effecten van marmatherapie:

• Een betere spijsvertering
• Beter slapen
• Verlichting van bijvoorbeeld rug-, hoofd- of menstruatiepijn
• Stimuleren van de afvoer van afvalstoffen
• Vermoeidheid verminderen
• Concentratie bevorderen
• Stressverlaging
• Verjonging van het lichaam

Marma en yoga

Het stimuleren van marmapunten kan heel goed worden gecombineerd met je yogasessie. Zo kun je je vingers zelf op makkelijk bereikbare punten op je lichaam plaatsen, zoals je hoofd, buik of benen. Ook kun je gebruik maken van een yogablok, dat je zo plaatst dat de rand precies op een nadi of marmapunt komt. Zorg er daarmee wel voor dat je jezelf niet bezeert, blesseert, of onnodig uit balans raakt. Een toegankelijk voorbeeld is het plaatsen van een yogablok onder je hoofd in Child’s Pose, met de rand ter hoogte van een marma op je voorhoofd. Zonder dat er te hard in het punt wordt geduwd, geeft een yogablok iets meer druk, doordat het steviger is en meer gedefinieerde randen heeft dan andere accessoires. Ook een yoga massagebal kan hier goed voor worden ingezet.

Marmapunten zijn dus krachtige ‘kruispunten’ op je lichaam, die met een zachte behandeling letterlijk veel los kunnen maken in jou. Hierin zit ook een mooie les, je hoeft niet altijd harder te duwen of te forceren om het gewenste effect te bereiken. Aandacht, focus, tijd en ruimte doen namelijk al heel veel. Een mooie gedachte om je volgende les mee in te stappen!